Nhiều con số thống kê cho thấy, Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Dự báo dân số theo giả định mức sinh trung bình thì số lượng người cao tuổi đạt 17,28 triệu người (chiếm 16,5% tổng dân số) vào năm 2029; 22,29 triệu người (chiếm 20,21% tổng dân số) vào năm 2038; 28,61 triệu người triệu người (chiếm 27,11% tổng dân số) vào năm 2069.
TỶ LỆ NGƯỜI CAO TUỔI SỐNG MỘT MÌNH TĂNG
Số liệu thống kê cũng chỉ ra vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung là vùng có tỷ lệ người cao tuổi cao nhất.
Qua nghiên cứu của Savills Việt Nam, số lượng người trên 60 tuổi tại Hà Nội là hơn 1 triệu người; Thanh Hóa hơn 514.000 người; Nghệ An trên 408.000 người, Thái Bình 347.830 người. Các tỉnh phía Nam như TP.HCM, Đồng Nai lần lượt có 841.005 người và 278.159 người.
Mặc dù cơ cấu dân số chuyển dịch theo hướng số lượng người cao tuổi nhiều hơn người trẻ, nhưng Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) thông tin, người cao tuổi hiện nay sống độc lập hơn với con cái và quy mô gia đình nhỏ hơn.
Luật Người cao tuổi Việt Nam năm 2009 quy định người cao tuổi là người từ đủ 60 tuổi trở lên. Theo nhóm tuổi thì người cao tuổi gồm có những người sơ lão (60 – 69), người trung lão (70 – 79) và người đại lão (từ 80 tuổi trở lên).
Tỷ lệ người cao tuổi sống một mình tăng lên theo thời gian từ 9,68% năm 2009, lên 13,74% năm 2019 ở hai khu vực thành thị lẫn nông thôn. Tỷ lệ người cao tuổi chỉ sống với vợ/chồng cũng tăng lên từ 8,69% năm 2009 lên 14,09% năm 2019 và tăng ở cả hai khu vực, đặc biệt là nông thôn.
Liên quan đến vấn đề này, trong cuộc khảo sát trước đó về “Cuộc sống độc lập khi về già”, do công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam hợp tác cùng công ty nghiên cứu thị trường Kantar Việt Nam thực hiện với những người Việt Nam ở độ tuổi 30-45, sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, dựa trên ba khía cạnh: sức khỏe thể chất, sức khỏe tinh thần và tài chính, thì kết quả cho thấy, 85% người Việt Nam mong muốn có một cuộc sống độc lập khi về già. Mặt khác, khảo sát chỉ ra phụ nữ hoạch định cuộc sống về già tốt hơn nam giới, với 75% phụ nữ được khảo sát cho biết đã có kế hoạch cho tuổi già của mình, so với chỉ 59% ở nhóm nam.
ĐÓN ĐẦU CƠ HỘI Ở KHU VỰC VÙNG VEN ĐÔ THỊ LỚN
Bắt nhịp xu hướng, thời gian gần đây, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp bắt đầu tham gia vào việc phát triển loại hình bất động sản dưỡng lão. Tuy nhiên, phân khúc này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Số lượng dự án nghỉ dưỡng dưỡng lão được đầu tư bài bản vẫn ít so số lượng bất động sản nghỉ dưỡng “nhắm” vào giới trẻ.
Theo khảo sát và thống kê của công ty bảo hiểm Bảo Việt (BVI), tính đến năm 2021, Việt Nam mới có khoảng 80 cơ sở chăm sóc người cao tuổi ngoài công lập. Trong số 63 tỉnh thành của cả nước, chỉ 32 tỉnh có viện dưỡng lão dành cho việc chăm sóc người cao tuổi, các viện dưỡng lão này phần lớn thuộc khu vực tư nhân. Tức là, không đạt mức bình quân mỗi tỉnh thành một trung tâm.
Lý giải về một phần nguyên nhân, đại diện Savill Việt Nam cho rằng phân khúc bất động sản nhà ở dưỡng lão tại Việt Nam vẫn sơ khai, chưa có nhiều đơn vị đi sâu, phát triển. Bởi còn không ít khó khăn, thách thức do khách hàng Việt chưa quen về khái niệm sống ở viện dưỡng lão. Đồng thời, người dân vốn tính cần cù, chịu khó, tiết kiệm nên chưa nhiều người sẵn sàng chi trả cho dịch vụ này.
Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, với tốc độ già hóa dân số nhanh và số lượng người cao tuổi ngày càng lớn, nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi sẽ tăng lên. Vì vậy phát triển bất động sản dưỡng lão cũng có nhiều cơ hội phát triển.
Thực tế từ điều tra của Tổng cục Thống kê, càng cao tuổi thì người ta càng mong muốn chuyển đến sống ở nông thôn, các nhà phát triển dự án có thể phát triển phân khúc bất động sản dưỡng lão ở khu vực vùng ven những đô thị lớn. Đặc biệt khi hệ thống hạ tầng đang ngày càng được đầu tư đồng bộ, hoàn thiện, việc di chuyển đến khu vực vùng ven cũng không còn là trở ngại. Lựa chọn này, VARS đánh giá không chỉ cung cấp môi trường trong lành, phù hợp mong muốn tĩnh dưỡng tuổi già của người cao tuổi, mà còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí.
“So sánh cùng các nước khác, Việt Nam vẫn có nhiều lợi thế cạnh tranh từ cảnh quan thiên nhiên, văn hóa đến chi phí. Phát triển mạnh phân khúc bất động sản dưỡng lão sẽ thu hút lượng lớn kiều hối từ hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài trở về quê tĩnh dưỡng tuổi già”, chuyên gia của VARS nhấn mạnh.
Đưa ra ý kiến, ông Troy Griffiths, Phó giám đốc điều hành Savills Việt Nam, nhận xét: “Tại Việt Nam, thị trường có nhiều đòn bẩy giúp hỗ trợ việc xây dựng bất động sản dưỡng lão dành riêng cho người cao tuổi. Đặc biệt có thể kể tới các gói bảo hiểm đi kèm với giá trị đầu tư ngày một phổ biến. Trong tương lai, mô hình gia đình truyền thống sẽ dần thay đổi và chứng kiến nhiều cơ hội hơn cho phân khúc nhà ở dưỡng lão”.